Keuze van antiretrovirale therapie bij naïeve volwassenen met hiv
Uit Richtlijnen HIV
De Amerikaanse aanbevelingen (juli 2016; onderstaand samengevat) kunnen voor de keuze van de verschillende combinaties en antiretrovirale middelen als leidraad overgenomen worden met de volgende nuanceringen:
- Indien patiëntkarakteristieken verschillende eerste keus regimes mogelijk maken, dient mede op de kosten gelet te worden, zie addendum Kostenoverzicht antiretrovirale middelen.
- De combinatie raltegravir+tenofovir+emtricitabine wordt niet als eerste keus combinatie aanbevolen omdat deze combinatie tweemaal daags voorgeschreven moet worden en in Nederland de voorkeur bestaat voor eenmaal daagse regimes. Eenmaal daagse therapie leidt tot een betere therapietrouw dan tweemaal daagse regimes [Parienti, 2009].
Recommended Regimen Options
Recommended regimens are those with demonstrated durable virologic efficacy, favorable tolerability and toxicity profiles, and ease of use.
INSTI plus 2-NRTI Regimen:
- DTG/ABC/3TCa (AI)—if HLA-B*5701 negative
- DTG plus either TDF/FTCa (AI) or TAF/FTCb (AII)
- EVG/c/TAF/FTC (AI) or EVG/c/TDF/FTC (AI)
- RAL plus either TDF/FTCa (AI) or TAF/FTCb (AII)
Boosted PI plus 2 NRTIs:
- DRV/r plus either TDF/FTCa (AI) or TAF/FTCb (AII)
Alternative Regimen Options
Alternative regimens are effective and tolerable, but have potential disadvantages when compared with the Recommended regimens, have limitations for use in certain patient populations, or have less supporting data from randomized clinical trials. However, an Alternative regimen may be the preferred regimen for some patients.
NNRTI plus 2 NRTIs:
- EFV/TDF/FTCa (BI)
- EFV plus TAF/FTCb (BII)
- RPV/TDF/FTCa (BI) or RPV/TAF/FTCb (BII)—if HIV RNA < 100.000 cop/ml
Boosted PI plus 2 NRTIs:
- (ATV/c or ATV/r) plus either TDF/FTCa (BI) or TAF/FTCb (BII)
- DRV/c (BIII) or DRV/r (BII) plus ABC/3TCa —if HLA-B*5701 negative
- DRV/c plus either TDF/FTCa (BII) or TAF/FTCb (BII)
Tenofoviralafenamide (TAF)
Tenofoviralafenamide (TAF) is beschikbaar gekomen. Deze tenofovir formulering geeft minder nefrotoxiciteit en leidt tot minder daling van de botdichtheid vergeleken met tenofovirdisoproxil fumarate (TDF). Qua invloed op LDL-serumspiegels is het profiel van TAF iets ongunstiger vergeleken met TDF. Er zijn (nog) geen directe vergelijkingen tussen TAF en andere TDF-vrije regimes, zoals combinaties met abacavir/lamivudine of met regimes met 1 NRTI.
Switch naar of start met een TDF-vrij regime worden geadviseerd bij:
- Patiënten met een significante nierfunctie achteruitgang of een verhoogd risico hierop (bv. diabetes mellitus met micro-albuminurie) en /of GFR < 60 ml/min.
- Patiënten met osteoporose of een verhoogd risico op osteoporotische fracturen (bv. op basis van FRAX score)
Gezien de ongunstige invloed van TAF op de serum LDL-waarde is uitgebreide cardiovasculaire co-morbiditeit of diabetes mellitus een relatieve contra-indicatie voor TAF
TAF kan beschouwd worden als een gelijkwaardig alternatief voor TDF in de behandeling van hepatitis B co-infectie.